Eeuwenlang verzorgden veerponten de overtocht van de Rotterdamse Maas. Het bouwen van een brug werd lang als een te grote hinderpaal voor de scheepvaart gezien. Pas in 1878 werd de eerste oeververbinding over de Nieuwe Maas geopend: de (oude) Willemsbrug. Ook in 1878 werd De Hef voltooid, officieel de Koningshavenbrug geheten. Deze door de film van Joris Ivens beroemd geworden brug verbindt het Noordereiland met de zuidoever.

In de jaren dertig werd duidelijk dat Rotterdam hoognodig een nieuwe vaste oeververbinding nodig had. Na lange discussies werd besloten dat het een tunnel zou worden: de eerste autotunnel van Nederland. In 1937 werd met de bouw van de door de architecten J.P. van Bruggen en Ad van der Steur ontworpen tunnel begonnen. In mei 1940 overleefde de tunnel het Duitse oorlogsbombardement. In de oorlog werd met de bouw doorgegaan. De tunnel werd op 14 februari 1942 zonder enig ceremonieel geopend: in de gecontroleerde pers werd de ingebruikname volledig doodgezwegen. De eerste kran die berichtte over de ingebruikstelling was het illegale, in Santpoort gedrukte blaadje "B.C. Nieuws". Het meldde in 1 zin: "Wist u dat de Maastunnel voor het verkeer is geopend?" Vrij Nederland berichtte de opening van de tunnel pas op 4 maart. De eerste personen die door de Maastunnel gingen waren volgens overlevering Joop Otte en Cor Wiegman.

De Maastunnel is gebouwd volgens de afzinkmethode. Deze methode zou later bij talloze andere Nederlandse tunnels worden toegepast. Inclusief toeritten is de Maastunnel 1070 meter lang. Het gesloten gedeelte is ruim 550 meter. Het diepste punt van de tunnel ligt circa 20 meter onder NAP. Bovengronds is de tunnel te herkennen aan de karakteristieke ventilatiegebouwen op de beide oevers, ook goed zichtbaar vanuit de Euromast, die zich vlak bij de tunnel bevindt. In aansluiting op de Maastunnel is door Rotterdam de tunneltraverse aangelegd.

Vooral in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw werd er massaal gebruikgemaakt van de Maastunnel door fietsers en bromfietsers. 's Morgens met drie van de vier roltrappen tegelijk van Zuid naar Noord en 's middags andersom. Om fietsers te dwingen in de rij te blijven werd aan beide zijden van de rij een politieman te paard ingezet.